SCHEIDSRECHTER. MIDDEN IN DE SPORT.

We kennen in Nederland clubsscheidsrechters en NIJB-scheidsrechters.

Clubsscheidsrechters hebben zich aangemeld als lid bij een club en zijn daardoor ook automatisch lid van de Nederlandse IJshockey Bond. Zij worden door de lokale scheidsrechterscoördinator aangewezen voor wedstrijden op het niveau van derde of vierde divisies, B-, C-, D- en E-junioren, alsmede Welpen en Mini's.

NIJB-scheidsrechters zijn vanuit de groep clubsscheidsrechters voortgekomen middels promotie. Deze groep scheidsrechters leidt wedstrijden op het niveau van ERE- en Eerste- divisie, maar worden ook ingezet bij wedstrijden van junioren in de leeftijdsklassen van U20 en U17.

De volgende argumenten liggen ten grondslag aan het systeem van clubsscheidsrechters:

• Natuurlijk vanwege het tekort aan reguliere NIJB-scheidsrechters
• Spelers worden geconfronteerd met de moeilijkheidsgraad van het scheidsrechtersvak, waardoor er hopelijk meer begrip en respect voor de scheidsrechter ontstaat
• Spelers, die als clubscheidsrechter worden ingezet, worden spelregels bijgebracht. Lang niet alle spelers (waaronder zelfs spelers van het nationale team) zijn op de hoogte van de spelregels, hetgeen het begrip voor scheidsrechterlijke beslissingen over het algemeen niet vergroot.
  Om optimaal plezier aan de sport te beleven is spelregelkennis onontbeerlijk. Maar daarnaast, en niet minder belangrijk, draagt spelregelkennis ongetwijfeld bij aan het tactisch inzicht van spelers.
• Door een vroege kennismaking met het scheidsrechtersvak hopen we, dat als spelers ontdekken dat hun ijshockeyontwikkeling, niet (meer) dat is wat zij er van verwachten, zij als ijshockeyscheidsrechter nog veel plezier en voldoening aan deze sport kunnen beleven. Doordringen tot de (inter)nationale top is een sportieve prestatie van formaat!

Ook in andere sporten (en ook in andere landen) wordt dit systeem gehanteerd.

Bij reglement is vastgelegd dát en op welke niveaus clubscheidsrechters moeten worden ingezet:

• Mini's: 1 clubscheidsrechter
• Welpen: 1 of 2 clubscheidsrechters
• U14, U12 en U10-junioren: 2 clubscheidsrechters
• U17-junioren: 1 clubsscheidsrechter én 1 NIJB-scheidsrechter
• junioren U20: 1 NIJB-hoofdscheidsrechter en twee NIJB-linesman
• Tweede en derde divisie: 2 clubscheidsrechters
  

Clubsscheidsrechters worden door de lokale scheidsrechterscoördinator (officiëel vertegenwoordiger van de club) aangewezen voor wedstrijden. Dit met uitzondering van de U17-wedstrijden. De scheidsrechterscommissie deelt één NIJB-scheidsrechter in én één clubscheidsrechter, die voorafgaande aanhet seizoen door de club is aangemeld om U17-wedstrijden te leiden.
De scheidsrechterscommissie deelt NIJB-scheidsrechters in.

Volledigheidshalve vermelden we hier ook dat in de Ere- en Eerste divisie wedstrijden volgens het zgn. driemansysteem worden geleid.In eerste instantie is het de bedoeling dat clubscheidsrechters gerekruteerd worden uit de A-, B- en C-junioren (U20, U17 en U14) teams.

De beslissing om wedstrijden tot en met het niveau van U17-junioren met twee man te fluiten kent meerdere grondslagen:

• te weinig scheidsrechters
• te weinig besef bij clubs van werving van scheidsrechters
• meer verantwoordelijkheidssbesef bij clubs (o.a. fairplay & repsect, werving, koestering, etc.)
• betere praktische opleiding
• het opdoen van ervaring op het gebied van judgement, verantwoordelijkheden, conflicten
• doorstroming van (top)linesmen naar referee neemt toe
• (kandidaat) scheidsrechters 1e en ere-divisie starten met meer en betere ervaringen

Het ligt voor de hand clubscheidsrechters te werven onder actieve leden. Maar ook oud-leden, ouders of zo maar willekeurige personen die kunnen schaatsen en enige affiniteit met de ijshockeysport hebben, kunnen als clubscheidsrechter gevraagd worden. Ook werving en aanmelding van clubscheidsrechters is een verantwoordelijkheid die bij de lokale scheidsrechterscoördinator (en dus bij de club) ligt.

De scheidsrechterscoördinator draagt ook zorg voor de opleiding van de clubscheidsrechters. D.w.z. dat deze persoon initieert, coördineert en organiseert. De scheidsrechterscommissie is uiteindelijk verantwoordelijk voor de opleiding en zal op verzoek van de coördinator docenten aanwijzen voor de opleiding en indien mogelijk voor opledingsmaterialen zorgen.

Het belang van clubscheidsrechters voor club en NIJB is reeds hierboven beschreven, maar bij een goede doorstroming op termijn profiteren clubs (minder kosten voor de overige teams omdat er lokaal voldoende clubscheidsrechters zijn) en NIJB (doorstroming, continuïteit, kwantiteit, concurrentie en dus kwaliteit) van dit systeem.

Misschien ten overvloede, maar toch moet het even genoemd worden, niet alleen het werven van clubscheidsrechters, maar ook van reguliere NIJB-scheidsrechters is in ieder belang.
Denk bijvoorbeeld eens aan spelers die vanwege hun kwaliteiten of studie als speler afhaken, jongens en meisjes die te laat met ijshockey begonnen zijn en daardoor de top niet meer kunnen halen, de (top)speler die vanwege zijn leeftijd of werkzaamheden afhaakt (deze kunnen we een verkort opleidingsprogramma aanbieden, zodat deze mogelijkerwijze sneller naar de top door kan stromen), enz. Lukt het uzelf niet om dit soort personen over te halen om scheidsrechter te worden, laat het dan de lokale coördinator of de scheidsrechterscommissie weten, dan zullen wij pogen om deze personen bij het korps in te lijven.

Nog moeilijker dan clubscheidsrechters te werven en hun opleiding te verzorgen, is om te zorgen dat deze mensen ook (club) scheidsrechter blijven.

Twee zaken zijn in deze belangrijk:

• Bejegening door spelers en toeschouwers
  De vereniging speelt hierbij een grote rol. De cultuur die t.a.v. scheidsrechters wordt uitgedragen is zeer belangrijk in deze. Fairplay en Respect kunnen op allerlei wijze binnen en buiten de vereniging worden uitgedragen.
• Begeleiding
  Vooral voor club- en jonge scheidsrechters is begeleiding, ondersteuning, bevestiging, een arm om de schouder of zelfs bescherming (soms ook tegen zichzelf) om voor de hand liggende redenen noodzakelijk. Een rol die in eerste instantie ook door de scheidsrechterscoördinator op zich genomen moet gaan worden.
  Bij voldoende belangstelling start binnenkort (oktober 2008) een supervisorsopleiding. Een supervisor kan scheidsrechters ook begeleiden bij scheidsrechter-specifieke zaken zoals judgement, positie, procedures, etc.

Tot slot willen we de taken van een scheidsrechterscoördinator samenvatten:

• wedstrijd indeling clubscheidsrechters
• opleidingen (het verzorgen en/of coördineren daarvan)
• begeleiding/bescherming tijdens wedstrijden
• het uitdragen van het motto Fairplay & Respect binnen de vereniging
• rapportage scheidsrechterscommissie bij calamiteiten, incidenten, te verwachten problemen; voorstel tot promotie of degradatie; hulp clubscheidsrechters bij het opmaken van rapporten
• werving
• teambuilding