Campagne Fair Play en Respect

Trainers/coaches

Etalage-functie
Trainer-coaches, vakleerkrachten lichamelijke opvoeding en (Jeugd)leiders hebben in eerste instantie de taak hun pupillen de technische aspecten van de beoefende sport bij te brengen. Daarnaast spelen ze een niet te onderschatten rol met betrekking tot fair play.

Voorbeelden hiervan zijn de omgang met de (jeugdige) sporter, de ouders en de scheidsrechters.

Trainer-coaches en andere begeleiders hebben een 'etalage-functie'. Zij dienen tevens rekening te houden met de verschillende capaciteiten en mogelijkheden van de sporter. Natuurlijk proberen zij met hun team of individuele sporter een zo goed mogelijk resultaat te behalen. Winnen is nu eenmaal plezieriger dan verliezen.

Maar hoe ver moet je hierin gaan? Wil men ten koste van alles winnen, of worden er grenzen gesteld? Dat laatste is belangrijker. De (technische) leiding heeft dus een grote invloed op de sporter, vooral op de (jongere) jeugd. Die invloed wordt nog weleens onderschat.

Hoe kan men immers van een sporter verwachten dat hij of zij fair play hoog in het vaandel heeft staan, als zijn of haar trainer-coach daar totaal anders tegenaan kijkt? Gelukkig zijn veel trainer-coaches zich ervan bewust dat fair play bij sport hoort. Zoals een puck bij het ijshockeyspel.

Kwaliteitsverbetering
Binnen fair play heeft het begrip 'kwaliteitsverbetering' betrekking op alle sporten.
IJshockeyers spelen om te winnen; daar gaat het om in de ijshockeysport. Om te winnen moet minimaal één doelpunt meer worden gemaakt dan de tegenstander. Dit houdt in dat als 'wij' de puck in het bezit hebben, we zullen gaan opbouwen om tot scoren te komen. En als 'zij' de puck hebben zullen we binnen de regels van het spel het scoren moeten zien te voorkomen.
Met het begaan van een overtreding wordt de bedoeling van het spel zeker niet gerealiseerd. Het team krijgt in ieder geval een straf tegen. Bij een overtreding is er verkeerd verdedigd. De speler had een betere oplossing moeten kiezen, en dat is te leren. Hieruit blijkt dat er niet alleen gesproken dient te worden over wat niet mag, maar zeker ook over de kwaliteit van wat de speler doet. Met andere woorden: de kwaliteit van het handelen wordt bekeken. De kwaliteit van het spel is niet alleen maar te plaatsen binnen het perspectief van winnen of verliezen. Ze bestaat uit het proces (het spel dat gespeeld wordt) waarin het resultaat wordt bereikt.
Hoe beter het spel gespeeld wordt volgens de oorspronkelijke bedoelingen, des te meer zekerheden ingebouwd zullen worden om tot een positief resultaat te komen.

Kwaliteitsverbetering wordt bewerkstelligt door:

Voorbeeldfunctie
Het programma Sportiviteit & Respect is op alle ijshockey actief en gaat de strijd aan tegen de vervaging van waarden en normen op en rond de ijsbanen. Voor de NIJB betekent dit dat een intensieve samenwerking tussen de Eredivisie en de overige divisies nodig is. Rolmodellen uit de Eredivisie moeten de jeugd het goede voorbeeld te geven. Maar voordat dit gebeurt worden deze rolmodellen op hun voorbeeldfunctie gewezen.

Wat je op televisie ziet of wat je bij Eredivisiewedstrijden tegenkomt, wordt een week later nagedaan op de velden. Scheidsrechters krijgen het steeds lastiger, want ouders en toeschouwers zien een coach tekeer gaan tegen de scheidsrechter en doen dit dan ook tijdens eigen wedstrijden. Niet alleen spelers, maar ook coaches, ouders, bestuur, trainers, scheidsrechters en toeschouwers zijn verantwoordelijk voor het sportieve en respectvolle verloop van hun wedstrijden.

Onsportief optreden
Naast de vele positieve aspecten van de sport zijn er echter ook minder leuke zaken als blessures, discriminatie en verbaal geweld. Met andere woorden: onsportief optreden. Trainer-coaches en begeleiders hebben tot taak dit bespreekbaar te maken. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door middel van individuele gesprekken of tijdens de tactische bespreking. Zonodig dienen er passende maatregelen te worden genomen. Een voorbeeld hiervan is het wisselen van een speler tijdens de wedstrijd die - ondanks waarschuwingen doorgaat met onsportief spel of commentaar op de leiding.